توسعه خدمات IT در بازار سرمایه

مدیر فناوری اطلاعات شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) از راه‌اندازی نسخه موبایل سامانه وضعیت دارایی سهامداران (IPS) و طراحی اپلیکیشن‌های متنوع برای افزایش خدمات به سهامداران بازار سرمایه خبر داد.

به گزارش بانکداران ۲۴ (Banker)،علی حسنی افزود: در زمینه خدمات به سهامداران، شرکت سپرده‌گذاری مرکزی پروژه IPS را از سال 87 طراحی کرده است IPS این امکان را برای سهامداران حقیقی و حقوقی فراهم آورده است که از طریق وب و در بستری امن (SSL) به سبد سهام خود دسترسی داشته باشند و از آن گزارش بگیرند و از معاملات آخرین روز کاری خود اطلاع حاصل کنند. وی اضافه کرد: با توجه به اهمیت سهامداران خارجی از ابتدای امسال نسخه انگلیسی IPS نیز رونمایی شده است. نسخه موبایل این سامانه به زودی رونمایی می‌شود. همچنین در راستای افزایش ارائه خدمات به سهامداران بازار سرمایه، درگاه الکترونیکی دریافت شناسه پرداخت وجوه حق تقدم شرکت‌ها راه‌اندازی شده است که از طریق وب‌سایت شرکت قابل دسترسی است. مدیر فناوری اطلاعات سمات گفت: این بخش، فاز نخست از سامانه درگاه الکترونیکی سهامداران است که در آینده نزدیک قرار است علاوه بر ارائه اطلاعات شناسه پرداخت وجوه حق تقدم شرکت‌ها، گواهینامه حق تقدم و اطلاعات مربوط به واریز سود شرکت‌ها و برگزاری مجامع را نیز در اختیار سهامداران قرار دهد.
حسنی تصریح کرد: هدف بخش IT این است که علاوه بر اینکه روی وب، سرویس‌های متنوعی به سهامداران می‌دهد، در زمینه دستگاه‌های هوشمند (موبایل و تبلت و...) اپلیکیشن‌های متنوعی تهیه کند که سهامداران بتوانند از طریق این دستگاه‌ها با سمات در ارتباط باشند. تفاوتی که این سرویس‌ها با سرویس‌های وب دارد این است که به جای اینکه مشتری خودش به سایت ما مراجعه کند و کسب اطلاعات کند، این دستگاه‌ها هستند که با ایجاد یادآور (Notification) اطلاعاتی نظیر افزایش سرمایه، پرداخت سود یا برگزاری مجمع و... را به سهامدار یادآور می‌ شوند. وی درخصوص برنامه‌های سمات برای ایجاد زیرساخت‌ها و ارتباط الکترونیکی با بانک‌ها و ارکان بازار مالی افزود: سیاست بخش IT این است که ارتباطات خود با ارکان بازارسرمایه و بازار مالی را مبتنی بر وب سرویس‌ها کند.
برای مثال در این زمینه برای ارتباط الکترونیکی با بانک‌ها و انجام عملیات و تراکنش‌ها و گرفتن گزارش‌های مالی، سامانه زیرساخت بانکی طراحی و پیاده‌سازی شده است. وظیفه این سامانه مجتمع کردن و مدیریت ارتباط سمات با بانک‌های مختلف است. مدیر فناوری اطلاعات سمات اظهار کرد: ارتباط الکترونیکی با بانک‌ها باعث می‌ شود کلیه تراکنش‌های مالی بین سپرده‌گذاری و مخاطبانش اعم از کارگزاران، سهامداران و ارکان بازار به‌صورت خودکار و الکترونیکی بر بستری امن برقرار شود. برای مثال این ارتباطات باعث الکترونیکی شدن فرآیندهای تسویه، پرداخت سود شرکت‌ها و... می‌ شود.
وی ادامه داد: در زمینه ارتباط الکترونیکی با ذی‌نفعان متنوع اعم از بانک‌ها، ارکان بازار سرمایه و سازمان‌های دولتی مثل ثبت احوال، حفظ امنیت و محرمانگی اطلاعات اصل اساسی و غیرقابل چشم‌پوشی ما است. در زمینه تامین این امنیت بخش شبکه و ارتباطات سمات طرح‌ها و پروژه‌های گوناگونی را برای ایجاد زیرساخت‌های ارتباطی امن طراحی و عملیاتی کرده است که در کنار رسیدن به سرعت و سهولت در ارتباطات الکترونیکی، امانت و امنیت اطلاعات هم حفظ شود. حسنی در مورد برنامه‌های سمات برای الکترونیکی کردن فرآیند تسویه گفت: دوسامانه FPTS و سپاس (CAS) را داریم که اولی در زمینه تسویه و تحویل معاملات آتی فعالیت می‌کند و دومی سامانه تسویه الکترونیکی سمات (CAS)، فرآیند تسویه شرکت سپرده‌گذاری را از طریق زیرساخت‌های بانکی فراهم شده به‌صورت خودکار انجام می‌دهد. این سامانه از سال 92 به‌صورت عملیاتی با تسویه اوراق و سهام بازار ترکیبی و بازار کیش در بانک ملی کار خود را آغاز کرد. با توجه به حساسیت فرآیند مالی این سامانه و حذف صدور چک، تمهیدات امنیتی برای این سامانه غیر قابل چشم پوشی بود.
وی اضافه کرد: بنابراین سامانه به امضای دیجیتال مجهز شد و صاحبان امضای مجاز شرکت با در دست داشتن توکن امنیتی صادرشده توسط مراجع ذی‌صلاح نسبت به تایید فرآیند اقدام کردند. بعدها با توجه به نیاز بازار و توسعه امور، نیاز به افزوده شدن بانک‌های دیگر به غیر از بانک ملی به فرآیند تسویه احساس می‌شد که در این روند قرارداد زیرساخت و تسویه با بانک‌های مختلف منعقد شد. برای این امر تغییرات لازم در برنامه اعمال شد تا هر کارگزار در بانک عامل خود اقدام به فعالیت کرده و مقادیر بستانکاری در حساب کارگزار در بانک عامل تحویل شود. مدیر فناوری اطلاعات سمات در پاسخ به این سوال که آیا تسویه کارمزدهای ارکان بازار سرمایه الکترونیکی شده است، گفت: با توجه به تنوع فرآیند تسویه کارمزد، نیاز به تغییرات بنیادی در سامانه سپاس احساس می‌شد. در این راستا پس از برگزاری جلسات متعدد در اواسط تابستان 94، فرآیند طراحی و پیاده‌سازی سامانه جدید سپاس متناسب با نیازهای جدید آغاز شد و در حال حاضر مرحله طراحی سامانه جدید به پایان رسیده و مرحله پیاده‌سازی حدود 10 درصد پیشرفت داشته است. حسنی در مورد سامانه‌های مدیریت ریسک تسویه سمات اظهار کرد: سامانه صندوق تضمین تسویه SGF را داریم که با ارتباطات الکترونیکی و خودکاری که با بانک‌ها دارد، مدیریت ریسک نکول کارگزاران را برعهده دارد. دریافت خودکار نکول کارگزارها، محاسبه جریمه ها، مدیریت نکول‌ها و ارائه گزارش و اعلامیه نکول کارگزاران از وظایف این سامانه است.

بنکر