ما نمی‌گوییم پتروشیمی‌ها از بورس کالا خارج شوند

ما نمی‌گوییم پتروشیمی‌ها از بورس کالا خارج شوند بلکه می گوییم باید موانعی که نه به نفع تولیدکننده است و نه به نفع مصرف کننده برطرف شود.

به گزارش ایلنا، مجتبی خسروتاج در بیست و یکمین نمایشگاه مطبوعات با بیان این مطلب، گفت : همه دست اندرکاران در حوزه پتروشیمی برای رفع مشکلاتشان به ما مراجعه می‌کنند و در مراجعه به ما مسائل خود را مطرح می کنند و ما هم آن موضوعات را پیگیری می کنیم تا به عنوان مسئول بتوانیم پاسخگو باشیم.

وی با بیان اینکه از انحصار در بورس کالا انتقاد داریم گفت: ما وظیفه داریم خواست مصرف کننده و واحدهای تولیدی را در جایگاه تصمیم گیری اعلام کنیم آنچه اعلام شده طرح مشکلات بنگاههای تولیدی در بازارهای پتروشیمی بوده که هر روز با آن روبرو هستند.

قائم مقام وزیر صنعت تصریح کرد: البته این نقش و وظیفه ستاد هدفمندی یارانه‌هاست تا در مورد این موضوعات تصمیم گیری کند.

خسروتاج ادامه داد: ورود در بورس نباید انحصاری باشد. بورس کالا باید به نحوی عمل کند تا این مشکلات برطرف شود بورس زیرا در فضای غیررقابتی نمی تواند روی پای خود بایستد.

وی گفت: این گونه صحبت ها شاید خوشایند برخی از شرکت ها و نهادها نباشد اما ما باید این حرف ها را بزنیم.

وی با بیان اینکه در کارگروه صنعت و معدن مرتبا در مورد صنعت پتروشیمی و موضوعات انها مسائل مختلف مطرح می‌شود افزود: کدام بورس در دنیا انحصاری است؟ ما خود جزئی از شورای بورس هستیم و معتقدیم بورس در فضای غیررقابتی نمی تواند روی پای خود بایستد.

وی ادامه داد: ما از دوستان خود خواسته‌ایم تا بورس‌های جهانی را که در این زمینه تجربه دارند مورد بررسی قرار دهند البته مطالعاتی در زمینه کشورهای چین و امریکا داشته ایم و دریافتیم که در این کشورها نیز عرضه‌ها اختیاری است و اجباری وجود ندارد.

خسروتاج در پاسخ به این پرسش که آیا خروج پتروشیمی‌ها از بورس کالا منجر به افزایش رانت نخواهد شد؟ افزود: رانت تا قبل از بخش نامه تیرماه سال ۹۳ بود اما از تیرماه ۹۳ که اعلام کردیم قیمت پتروشیمی بر اساس ارز متقاضی باشد دیگر رانتی نخواهد بود.

وی خاطر نشان کرد: در صورتی که قیمت ها در بازار خارج از بورس ارزان ترباشد که به نفع مصرف کننده است و همانطور هم که اعلام کردیم قیمت ها باید بر اساس بهای تعیین شده در بورس باشد و در خارج از بورس هم که نمی توانند با بهای بالاتر بفروشند پس دیگر مشکلی وجود ندارد.

پترو تحلیل

عرضه دوم اوراق سلف استاندارد پی وی سی «آبادان» در بورس

پتروتحلیل- مرحله دوم عرضه اوراق سلف موازی استاندارد پی وی سی شرکت پتروشیمی آبادان به ارزش ۲۵ میلیارد تومان، شنبه ۲۳ آبان ماه دربورس کالای ایران صورت می گیرد.

به گزارش «پتروتحلیل» دومین عرضه اوراق سلف موازی استاندارد پی وی سی آبادان به روش عرضه گسترده با قیمت ثابت تا سقف ۹.۷۵۳ تن و با قیمت ۲۵.۶۳۴ ریال به ازای هر کیلوگرم (۱۲.۸۱۷.۰۰۰) ریال به ازای هر قرارداد، از طریق شبکه کارگزاران بورس کالای ایران در روز شنبه ۲۳ آبان ماه انجام خواهد شد. گفتنی است با توجه به کاهش میانگین قیمتی پی وی سی S۶۵ طی هفته گذشته در بازارهای جهانی و همچنین بورس کالای ایران، قیمت این محصول نسبت به مرحله نخست انتشار اوراق سلف کمی کاهش یافته است. همچنین معاملات ثانویه آن نیز از تاریخ ۷ تا ۲۳ آذرماه ادامه خواهد داشت. سود این اوراق در سررسید ۲۴ تا ۲۷/۵ درصد و همچنین سود روزشمار آن ۲۳ درصد خواهد بود.

بنابراین گزارش، اولین عرضه اوراق سلف پی وی سی آبادان در تاریخ نهم آبان ماه به روش عرضه گسترده با قیمت ثابت تا سقف ۹ هزار و ۵۰۰ تن و با قیمت ۲۶۳۱۶ ریال به ازای هر کیلوگرم ۱۳٫۱۵۸٫۰۰۰ ریال به ازای هر قرارداد مورد معامله قرار گرفت.

با توجه به افت قیمت پی وی سی در بازار جهانی و در نتیجه کاهش نرخ پایه پی وی سی در بورس کالا، قیمت عرضه دوم اوراق سلف پی وی سی پتروشیمی آبادان ۶۸۲ ریال نسبت به عرضه اول آن کاهش یافته است.

پترو تحلیل

تحلیل بنیادی راهی برای شناخت بازار سرمایه

پیروان روش‌های تحلیل بنیادی به درستی معتقدند که ارزش سهم منبعث از سودآوری آن است و ارزیاب باید به اتکای تحلیل‌های مالی که از گذشته‌های شرکت مورد نظر به عمل می‌آورد و لحاظ چشم‌‌اندازی که مدیریت آن شرکت برای یک یا چند سال آتی اعلام کرده است بتواند ارزش ذاتی سهم را پیدا کند و بعد نسبت به خرید یا فروش آن سهم به خصوص تصمیم بگیرد. در این مقاله، نکاتی که سرمایه‌گذاران باید در مسیر ارزیابی خود مورد عنایت قرار دهند در 13 بند ذیل تشریح می‌شود.

 اطلاع از روند حرکت اقتصاد کلان

سرمایه‌گذار هنگام تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری باید به خود جواب قانع‌کننده بدهد که در آن زمان به خصوص که او مایل به سرمایه‌گذاری در بورس سهام است، آیا روند اقتصاد کل کشور در جهت بهبود مایه امیدواری است یا عکس آن صادق بوده و اقتصاد در حال رکود و بازار در حالت سر‌در‌گمی است؟ اگر جواب مثبت بود او مجاز است که سرمایه‌گذاری خود را آغاز کند و اگر جواب منفی بود اصلح آن است که جلو نرود بلکه نظاره‌گر باشد تا بارقه‌های امید را به عینه ببیند. طی آذر ماه 83 تا آذر ماه 84 که بازارسرمایه در حال رکود و قیمت سهام مرتبائ رو به کاهش بود، عده‌ای از سرمایه‌گذاران به موقع سهم خود را فروختند و منابع را به طرف اوراق با بازدهء‌ثابت و بدون ریسک همانند اوراق مشارکت یا سپردهء بانکی بردند.

اطلاع از روند حرکت اقتصاد کلان کار ساده‌ای نیست و آگاهی کامل نسبت به آن، توجه به نکات متعددی را می‌طلبد از جمله برنامه‌های کلان اقتصادی که ما در ایران هر پنج سال یک‌بار برای آن طراحی داریم و هم‌‌اکنون در اولین سال برنامهء پنج سالهء چهارم هستیم (سال‌های 1384 الی 1388)، بودجهء کل کشور، رشد تولید ناخالص ملی، رشد یا کاهش درآمدهای ارزی از جمله درآمدهای صادراتی، مازاد یا کسری بودجهء ارزی کل کشور، نوسانات نرخ ارز، نرخ تورم، نرخ بیکاری، قدرت رقابت کالاهای تولیدی صادراتی کشور در مقام مقایسه با کالاهای مشابه خارجی، توجه به مزیت‌های اقتصادی کشور که ببینیم بازارهای صادراتی ما در حال رشد و شکوفایی است یا در حال اضمحلال، ارزش برابری پول کشور با سایر ارزها و بسیاری مطالب دیگر. فی‌الواقع اگر بخواهیم در یک شرکت کارگزاری و یا شرکت سرمایه‌گذاری پوشش کامل به همهء این مطالب بدهیم نیاز به یک متخصص با درجهء دکترای اقتصاد داریم. آن هم مسلط به امور اقتصاد کلان. به همین دلیل است که شرکت‌های کارگزاری در کشورهای پیشرفته در بخش تحقیقات خود به تعداد لازم از این محققان در اختیار دارند و عملائ قادرند حتی بودجه و عملکرد دولت را به نقد بگیرند و نظرات اصلاحی ارایه کنند. چون بحث بیشتر در این زمینه در گزارش مختصر ما نمی‌گنجد بنابراین در همین حد بسنده می‌‌‌کنیم.

ما در این مبحث اطلاع از روند اقتصاد کلان کشور خودمان مدنظر بود اما این حقیقت را هم بیان کنیم که در کشورهای خارج، شرکت‌های سرمایه‌گذاری بورسی سرمایه‌های خود را تنها در داخل کشور به کار نمی‌‌‌گیرند بلکه در سایر کشورها هم سرمایه‌گذاری می‌کنند و اگر چنین باشد، کارشناسان آن‌ها چاره‌ای ندارند که اقتصاد کلان آن کشور را به صورت عام و صنایع و شرکت‌های مورد نظر را به صورت خاص مورد توجه و ارزیابی قرار دهند.

 انتخاب صنعت مناسب

   تعداد صنایع در دسته بندی بورس اوراق بهادار ما حدود 30 صنعت است و مسلمائ از هر مطلع بازار سرمایه که بپرسید صنعت نساجی در چه وضعیت سودآوری است، پاسخ منفی می‌‌شنوید اما در مورد صنعت کانی (معادن) یا خودرو یا صنعت پتروشیمی‌‌نظرات مثبت با تفاسیر متفاوت می‌شنوید. توصیه آن است که صنعتی را انتخاب کنید که روبه اضمحلال نباشد بلکه در حال شکوفایی و پیشرو باشد.

 انتخاب چند شرکت در یک صنعت

   متخصصان بازار سرمایه می‌گویند تشکیل یک پرتفوی با 5تا 10 سهم مختلف مناسب است بنابراین اگر شما از بین کل صنایع دو صنعت را انتخاب می‌کنید 5 تا 10 گونه از بهترین سهام‌ها را در صنایع مورد نظر برای پرتفوی خود انتخاب کنید.

یادتان باشد پرتفویی را که امروز با اعمال همه دقت‌ها انتخاب می‌کنید، ممکن است با تغییر عوامل مؤثر (که در هنگام ارزیابی شما چندان قابل پیش بینی نبودند) خیلی زود ناکارا شود پس بررسی مداوم ( MONITORORING )و بهینه سازی پرتفوی، یک وظیفه کاری غیرقابل اجتناب است.

 مدیریت شرکت‌ها و سهام‌داران عمدهء آن‌ها

شرکت‌های سودآور، پیشرو، خوشنام و ارزش آفرین همیشه پرونده‌های روشنی دارند و فقط صرف وقت و تخصص لازم است که حقیقت‌یابی کنید. مدیران ورزیده، کارآفرین و با انرژی، سکان هر کشتی را که در دست بگیرند آن را به راه درست هدایت می‌کنند و سرنشینان آن کشتی باید جای خود را امن فرض کنند.

به عبارت دیگر از خود بپرسید با خرید این سهم سرمایه ام را می‌خواهم به دست چه کسانی بدهم (منظور مدیر عامل و هیات مدیرهء شرکتی است که شما سهم او را می‌خرید) و آیا این افراد ذی‌صلاح، خوشنام و مورد احترام بازار هستند یا خیر؟ وقتی در عمل وارد می‌شوید، ملاحظه می‌کنید که به دلایل مختلف پاسخ سؤال مطرح شده در ذهن شما در مورد بسیاری از شرکت‌ها منفی از آب در می‌آید.

همین دقت و توجهی را که ما از یک سرمایه‌گذار انتظار داریم در انتخاب سهم مورد نظر خود اعمال کند، سهام‌داران عمدهء شرکت‌های بورسی هم در خرید و نگاهداری سهام عمدهء شرکت‌های مورد نظرشان همین اصل را رعایت می‌کنند بنابراین اگر دیدید سرمایه‌گذاران قدر و خوشنامی‌‌سال‌ها سهام‌دار عمدهء شرکت خاصی بوده‌اند خود دلیلی بر مناسب بودن شرکت و مطلوبیت سهم آن از دید مدیریتی است.

سهم را به خاطر سودآوری آن می‌خرند و ضریب قیمت سهم به قیمت اسمی ‌هم به دلیل قدرت سودآوری است. اگر اشتباه نکرده باشم هم اکنون گران‌ترین سهم در بورس اوراق و بهادار تهران، سیمان قائن است با قیمت سهم حدود 000ر63 ریال و ارزان‌ترین سهم پارس الکتریک با قیمت زیر 500 ریال که اولی بالای 63 برابر قیمت اسمی‌و دومی‌کمتر از 50 درصد قیمت اسمی‌است و دلیل ارزان یا گران شدن قیمت سهم هم همان قدرت سودآوری و میزان سرمایه است.چه بسا کارشناسان زبردستی باشند که بتوانند از میان سهام ارزانی که کسی به آن‌ها عنایت ندارد، موارد خوبی را دست و پا کنند و طی مثلائ یک سال سودی را از سرمایه‌گذاری خود در این سهام ظاهرائ ضعیف، به‌دست آورند (مجموع رشد قیمت سهم به اضافه سود سهام دریافتی) که چنین سودی را نتوانسته باشند از سهام مرغوب پر معامله در بورس حاصل کنند. این واقعیت را از آن باب گفتیم که کسی ما را متهم نکند که خط کشیده‌ایم و سهام بورسی را به مرغوب و نامرغوب دسته‌بندی کرده‌ایم و خدای ناکرده توصیه می‌کنیم اصلائ سراغ سهام نامرغوب نروید. ما می‌گوییم انجام این هنرنمایی که از خرید و فروش سهام ناموغوب، سود مرغوب حاصل کنی کار هر کسی نیست و به این دلیل می‌گوییم، سرمایه‌گذاران کم اطلاع بروند سراغ سهام مرغوب پر معامله.

از کل 430 شرکتی که هم اکنون در بورس اوراق بهادار ما حضور دارند بیش از نیمی‌از آن‌ها بسیار کم معامله و مورد عنایت سرمایه‌گذاران مطلع بازار نیستند و دلایل زیادی را می‌توان بر ضعف عملکرد این شرکت‌ها و مدیریت آن‌ها مترتب دانست که فعلائ مورد بحث ما نیست و تنها توجه می‌دهیم که سرمایه‌گذاران غیر‌متخصص سعی می‌‌کنند حتی‌المقدور سهام این نوع شرکت‌ها را در پرتفوی خود نگذارند.

 درجهء نقد‌شوندگی سهم

سهم خوب با «نسبت قیمت به درآمد» پایین در   میان حدود 200 شرکت فعال بورس اوراق بهادار ما کم نیست (مخصوصائ در مقطع فعلی) اما ممکن است در زمانی که شما نیاز به فروش آن سهم خوب دارید، مشتری برای خرید آن سهم به خصوص موجود نباشد. از طریق مراجعه به سیستم‌های نرم افزاری سهام که در بازار در دسترس است می‌توانید تعداد روزهایی را که سهم مورد نظر شما در طول یک سال مورد معامله قرار گرفته ملاحظه کنید. در همان نرم‌افزارها (ازجمله سایت سازمان بورس اوراق بهادار تهران) می‌توانید هر روزه تعداد سهام معامله شده، نوسانات قیمت و دفعات معامله و جمع کل مبلغ معامله را نیز ببینید. شما باید سهمی را بخرید که خرید و فروش آن سیال باشد نه اتفاقی و گهگاه.

 درآمد هر سهم

درآمد هر سهم موردنظر خود را در پنج سال گذشته ملاحظه کنید و درآمد هر سهم پیش‌بینی سال جاری را هم مدنظر قرار دهید و بعد قضاوت کنید که با در نظر گرفتن افزایش سرمایه‌های انجام شده طی پنج سال اخیر تا چه حد روند فروش و سودآوری سال‌های گذشتهء شرکت، رضایت شما را حاصل می‌کند و تا چه حد می‌توانید روی محقق شدن سودآوری اعلام شده برای سال جاری حساب کنید. درصد پوشش فروش و سودهای خالص سه، شش، 9 و 12 ماهه که شرکت‌ها طی سال در دفعات اعلام می‌کنند و واحد نظارتی سازمان بورس بعد از رسیدگی آن‌ها را منتشر می‌کند، رهنمود خوبی برای ارزیابان در این زمینه است.

 سودهای نقدی تقسیم شده

درست است که سود یا درآمد هر سهم حرف اول را می‌زند اما توجه به درصد تقسیم سود برای مخصوصائ عده‌ای از خریداران سهم مهم است چون این دسته از سرمایه‌گذاران همانند سود سپردهء بانکی دوست دارند هر ساله (و حتی اگر همانند کشورهای پیشرفته ممکن باشد در مقاطعی کوتاه‌تر) سودی را به صورت نقدی دریافت کنند.شرکت‌های با مدیریت مستحکم معمولائ از یک سیاست معین و مشخص در تقسیم سود تبعیت می‌کنند و مثلائ 70 تا 80 درصد سود حاصله را هر ساله بین سهام‌داران خود تقسیم می‌کنند. شرکت‌هایی که در طول مثلائ پنج سال گذشته روال نامشخص و به هم ریخته‌ای در تقسیم سود داشته‌اند از این دیدگاه دارای یک نقطه‌ضعف هستند.

 توجه به درآمدها و هزینه‌های غیرعملیاتی

در طول یک سال به خصوص شرکتی ممکن است قطعه زمین یا ساختمان یا بخش دیگری از دارایی‌های خود را بفروشد و سود غیرعملیاتی کسب کند. عکس این قضیه هم صادق است و مثلائ اگر شرکتی در طول یک سال اقدام به بازخرید یا بازنشسته کردن درصد قابل توجهی از کارکنان خود کند و در آن سال به خصوص رقم معتنابهی را به عنوان هزینهء بازخرید کارکنان در حساب سود و زیان شرکت بیاورد (رقم پرداختی به کارکنان منهای ذخایر به حساب رفته) این هم خود یک هزینهء غیرجاری غیرعملیاتی است.

ما نمی‌گوییم که درآمدهای غیرعملیاتی (یا برعکس هزینه‌های غیرعملیاتی) نباید اثری در قیمت سهم داشته باشند بلکه می‌گوییم اگر درآمد اعلام شدهء قبلی برای هر سهم 500 ریال بوده و اواسط سال با حصول درآمد اضافی غیرعملیاتی درآمد تعدیل شده برای هر سهم از 500 ریال به 650 ریال افزایش یافته، نباید 30 درصد به قیمت سهم افزوده شود، بلکه رشد قیمت باید درصد معقولی باشد که هر سرمایه‌گذار خودش برای این درآمد یکباره غیرمستمر قیمتی تعیین می‌کند. همین قاعده برای هزینه‌های غیرعملیاتی صادق است که در یک سال درآمد هر سهم را به مقدار زیاد کاهش می‌دهد و دلیلی ندارد که قیمت سهم دقیقائ معادل کاهش درآمد آن سال کاهش یابد.

 در نظر گرفتن رشد سودآوری

چنان‌چه سودآوری شرکتی مثلا برای 10 سال آتی هر ساله بدون رشد سالانه معادل 50 درصد سرمایهء اسمی پیش‌بینی شود (یعنی 500 ریال برای هر سهم یک هزار ریالی) و هر ساله 80 درصد سود حاصل هم بین سهام‌داران تقسیم شود (ریال 400 =  DPS )لذا

منبع : بورسناعباس مقدم

کدام سهام را خریداری کنیم

) اولویت دیون بر سهام :

اولین نکته ای که باید در مورد اقلام ترازنامه توجه شود این است که تامین بدهیهای شرکت از اقلام دارایی  در همه حال بر سهام شرکت ارجحیت دارد . هنگام انحلال یا تصفیه شرکت ابتدا بدهیهای شرکت از محل فروش داراییها تامین می گردد و چنانچه چیزی باقی ماند به صاحبان سهام به نسبت سهامشان بازپرداخت می شوند. در اینجا بین دو نوع سهام باید فرق قایل شد :

الف) سهام ممتاز ، سهامی است که به موجب اساس نامه شرکت از نظر دریافت سود سهام و یا بازپرداخت اصل آن هنگام تصفیه شرکت نسبت به سهام دیگر اولویت دارند.

ب) سهام عادی، سهامی که از نظر اولویت بعد از سهام ممتاز قرار می گیرد و در تشخیص سود سهام شرکت از امتیاز ویژه ای برخوردار نیست . همچنین هنگام انحلال شرکت پس از پرداخت کلیه دیون و تادیه حقوق صاحبان سهام ممتاز چنانچه چیزی باقی باشد بین صاحبان سهام عادی تقسیم می شود .

2) روند قیمت سهام در گذشته :

سهام شرکتها نیز مثل انسانها به تدریج برای عموم شناخته می شوند و کم کم دارای حسن شهرت و بعضا سوء شهرت می گردند . برای خرید یک سهام خاص ضروری است که ببینید شهرت این سهام در چه سمتی حرکت می کند . حسن شهرت سهام یک شرکت بستگی به عوامل زیادی دارد که ما قصد توضیح این عوامل را نداریم. تنها اشاره می کنیم که تاثیر این عوامل روی قیمت سهام منعکس می شود . هنگام خرید سهام باید روند قیمت آن در گذشته مورد توجه قرار گیرد . بگذارید دو سه مثال ذکر کنیم :

اگر روند قیمت سهامی که می خواهید خریداری کنید در یک دوره - مثلا - ده ساله نوسان زیادی داشته و گاهی به شدت بالا رفته و گاهی شدیدا پایین آمده چه استنباط می کنید ؟ ساده است . بازار سهام این شرکت بازار پایدار و باثباتی نیست . اگر اهل ریسک نیستید از قید خرید این سهام بگذرید . حالا فرض کنید شرکت دیگری سهام خود را عرضه کرده است که طی ده سال گذشته بهای سهام آن بطور مرتب افزایش یافته ولی افزایش ملایم و بطی ء بوده است . اگر مایلید پولتان جای مطمئنی سرمایه گذاری شود که به قول معروف آب باریکه ای بیاورد و خیالتان هم نگران افت و خیزهای شدید قیمت سهام تان نباشد همین سهام به درد شما می خورد . بگذارید بقیه موارد را رها کنیم تا در دنیای واقعی خود شما با آنها مواجه شوید .

نوع کالا یا خدمتی که شرکت مورد نظر عرضه می کند کمیت و کیفیت مشتریان شرکت، روی قیمت سهام آن تاثیر می گذارد . وقتی شرکتی کالای مصرفی تولید می کند که مورد نیاز همگان است بازار مصرف نسبتا مطمئنی برای محصول وجود دارد .شرکتهای نوشابه سازی نمونه بارز این گونه شرکتها هستند زیرا هم میزان مصرف کالا توسط یک فرد زیاد است و هم افراد زیادی آن را مصرف می کنند. در مقابل کالایی مانند تراکتور را در نظر بگیرید که متقاضیان آن کمتر است . روشن است که سهام کارخانه ها و شرکتهایی که کالاهای مصرفی تولید می کنند در غالب موارد بهتر از سهام کارخانه های تولیدی سنگین و صنایع مادر است . قلت تعداد مشتریانی که خریدهای بزرگ انجام می دهند ممکن است که هزینه های توزیع را پایین بیاورد ولی نباید از خطرات و زیانهای انحصار خرید نیز غافل بود . خطر مشهور "گذاشتن همه تخم مرغها در یک سبد " که معرف حضورتان هست ؟

3) سود سهام گذشته و روند آتی آن :

یکی دیگر از عواملی که هنگام خرید سهام معینی باید مورد توجه قرار گیرد این است که سود متعلقه به سهام در گذشته چقدر بوده است و روند آتی آن فزاینده است یا کاهنده. در محاسبه سود متعلقه به سهام نکات چندی باید مورد عنایت قرار گیرند .

فرض کنید قیمت بازار سهامی که بهای اسمی آن یک هزار تومان است طی چند سال به 500 تومان رسیده باشد و شما آن را خریداری کنید .  اگر در پایان سال مجمع عمومی تصمیم بگیرد که سودی معادل 10 درصد توزیع کند . به هر سهم معادل صد تومان سود سهام تعلق می گیرد . زیرا از نظر شرکت صادر کننده سهام بهای اسمی سهم ملاک است . در حالی که شما سهم مزبور را 1.500 تومان خریده اید و سود متعلقه به آن معادل 1500/100 و یا 7/6 درصد خواهد بود . چنانچه قیمت بازار سهامی پایین تر از بهای اسمی آن باشد وضعیت بالعکس خواهد بود . برای مثال اگر شما سهام فوق را به قیمت بازار 850 تومان خریده بودید، سود متعلقه به سهام شما نزدیک به 12 درصد می بود . آیا می توانید محاسبه را خودتان انجام دهید؟

دقت کنید که در محاسبات فوق، تغییرات ارزش سهام در بازار را به حساب نیاوردیم و فرض کردیم قیمت سهامی که خریده اید ثابت مانده است .

4) ساختار مالی شرکت :

ساختار مالی اصطلاحی است که اشاره دارد به نحوه و چگونگی ارتباط اقلام مختلف ترازنامه و اهمیت این اقلام در مقایسه با یکدیگر. روابط میان اقلام ترازنامه از نظر سلامت مالی شرکت اهمیت زیادی دارد. برای مثال هرگاه بدهیهای شرکت سررسید شده باشد اما موجودی وجوه نقد شرکت کفاف بدهیها را نکند ، شرکت در زحمت خواهد بود . آیا مجموع داراییهای جاری کفاف دیون جاری شرکت را می کند ؟ نسبت سود به مجموع فروش چقدر است ؟ موجودی انبار چه نسبتی با میزان تولید دارد؟ و نظایر آن.

بررسی این نسبتها و مقایسه آنها با نسبت های مشابه در سایر صنایع ساختار مالی شرکت را برای شخص سرمایه گذار مشخص میسازد . حسابداران البته می پذیرند که قضاوت درباره ساختار مالی شرکتها کار نسبتا دشواری است . در حسابداری نیز مبحث مفصلی به تجزیه و تحلیل نسبت ها اختصاص یافته که حکایت از اهمیت موضوع دارد . ما هم قصد نداریم همه این نسبتها را توضیح دهیم . تنها به سه نسبت مهم اشاره کرده و توصیه می کنیم به عنوان فرمان چهارم به محاسبه این نسبتها بپردازید.

1- نسبت سریع :

نسبت سریع از تقسیم داراییهای جاری منهای موجودی کالا بر بدهیهای جاری بدست می آید . این نسبت قدرت نقدینگی سریع شرکت را در پرداخت بدهیهای جاری از محل داراییهای جاری بدون احتساب موجودی کالا نشان می دهد .

2- نسبت جاری :

3- پوشش سود سهام:

پوشش سود سهام اشاره دارد به نسبت سود مکتسبه شرکت به سود توزیع شده آن . نسبت بدست آمده برای پوشش سود سهام نشان دهنده سیاست شرکت در جهت تقسیم سود و یا استفاده از آن به منظور توسعه فعالیتهای شرکت است . چنانچه تمامی سود شرکت بین سهامداران تقسیم شود این نسبت مساوی یک است . هرگاه شرکت بمنظور توسعه ، بخش کوچکی از سود را تقسیم کرده و بقیه را به حساب اندوخته بگذارد ، نسبت مزبور افزایش می یابد . همچنین چنانچه این نسبت کمتر از یک باشد، شرکت مزبور قسمتی از سود پرداختی را از محل اندوخته سالهای قبل تامین کرده است

به نقل از کتاب بورس اوراق بهادار

افزایش سرمایه در بورس چگونه اتفاق می افتد؟

مستند سازی مراحل افزایش سرمایه شرکت های سهامی

 افزایش سرمایه عبارت است از افزایش اسمی میزان سرمایه ثبت شده شرکت یا به عبارت دیگر افزایش تعداد سهام منتشره توسط شرکتهای سهامی.

شرکتها در مواقعی که احتیاج به نقدینگی برای فعالیت های جدید یا توسعه فعالیتهای قبلی دارند از یکی از مزایای حضور در بورس یعنی اقدام به افزایش سرمایه می نمایند.

 تامین مالی از طرق مختلفی چون آورده نقدی، استفاده از اندوخته های سنوات گذشته، صرف سهام و یا ترکیبی از موارد مذکور صورت می گیرد.اما شاید جالب باشد بدانیم که یک شرکت چگونه میزان سرمایه خود را و طی چه مراحلی افزایش می دهد. معمولا پس از پیشنهاد هیئت مدیره و ارائه طرح توجیهی و مشخص نمودن روش و محل سرمایه گذاری و میزان افزایش سرمایه، این افزایش به میزان مشخص به تصویب مجمع عمومی فوق العاده میرسد. سپس در اختیار هیئت مدیره قرار گرفته و این هیئت پس از طی مراحلی با جلب رضایت سازمان بورس اوراق بهادار اقدام به ثبت افزایش سرمایه می نماید.طی این نوشتار برآنیم که جزئیات دقیق تری برای یک افزایش سرمایه به همراه مستندات قانون تجارت و همچنین ذکر یک مثال ارائه نمائیم.

تغییر در سرمایه شرکت تنها در صلاحیت مجمع فوق العاده سهامداران شرکت می باشد.لازم به یادآوری است که این مجمع با حضور بیش از نصف سهام دارای حق رای و در نوبت دوم دعوت، با حضور بیش از یک سوم سهام به حد نصاب قانونی می رسد وهمچنین تصمیمات مجمع فوق العاده با اکثریت دو سوم آرا در جلسه رسمی معتبر است.(مواد 83 و84 و 85 قانون تجارت جمهوری اسلامی ایران)

در مرحله اول هیئت مدیره شرکت طرح توجیهی افزایش سرمایه را برای قرائت در مجمع فوق العاده آماده می کند و در این مرحله اجازه برگزاری مجمع فوق العاده را از سازمان بورس اخذ نموده و در روزنامه رسمی شرکت اقدام به درج آگهی می نماید تا از کلیه سهامداران شرکت دعوت به مشارکت در تصمیم گیری در این خصوص نماید. نماد شرکت با این آگهی بسته شده و معاملات بروی سهام شرکت متوقف می شود. مواد 122 و 123قانون تجارت، آدابی را برای تشکیل جلسات هیات مدیره مشخص نموده است. ماده 122 قانون تجارت عنوان می کند که ترتیب دعوت و تشکیل جلسات هیات مدیره را اساسنامه تعیین می کند ویک سوم مدیران را در صورتی که حداقل یکماه از آخرین جلسه گذشته باشد می تواند دعوت نمایند، همچنین ماده 123 قانون تجارت هیئت مدیره را موظف نموده تا برای هر یک از جلسات خود صورت جلسه ای تنظیم نموده و به امضای اکثریت مدیران حاضر در جلسه برساند.

در مرحله دوم هیئت مدیره اقدام به اقدام به قرائت گزارش در خصوص میزان ، نحوه و محل افزایش سرمایه نموده و از آن دفاع می نماید.حاصل جلسه تصویب یا عدم تصویب افزایش سرمایه است.در صورت پذیرش گزارش توجیهی ،در مرحله سوم تعداد سهام حاضر در مجمع فوق العاده برنامه زمان بندی اجرای این طرح را به تصویب سهامداران خواهد رسید.

پس از مرحله تصویب طرح افزایش سرمایه توسط سهامداران، هیئت مجددا با در نظر گرفتن اصلاحات جدید اقدام به تصویب آن می نماید و تشریفات عملیاتی کردن افزایش سرمایه را شروع به کار می کند.ماده 158 قانون تجارت طرق مختلف افزایش سرمایه را بدین صورت مشخص نموده است: آمده نقدی، مطالبات حال شده، انتقال سود تقسیم نشده یا اندوخته، اضافه ارزش سهام و تبدیل اوراق قرضه.

در این مجال مراحل در حالت افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و استفاده از اندوخته قانونی بیان می گردد.

پس از تصویب هیئت مدیره در حالت استفاده از روش آورده نقدی گواهینامه های حق تقدم به آدرس سهامداران قبلی یا به آدرس شرکت کارگزاری که این سهامدار آخرین بار در آنجا اقدام به معامله این سهم نموده است ارسال می گردد. پس ازآن، ارسال اطلاعیه ای برای بازگشائی نماد توسط سازمان بورس ارائه می گردد.(از زمان برگزاری مجمع فوق العاده زمان ارسال گواهینامه های جدید نماد شرکت متوقف می باشد)

سهامدار قبلی 2 انتخاب دارد: یا مبلغ درخواست شده توسط شرکت را به حساب اعلام نموده واریز نماید تا شرکت از این محل سرمایه قبلی خود را افزایش دهد. اگر شخص مطالباتی از دوره های گذشته نداشته باشد، میبایست به ازای هر سهم مبلغ 1000 ریال که همان ارزش اسمی سهام براساس قانون می باشد واریز نماید،یا اینکه حق تقدم را به قیمت بازار بفروش برساند تا خریدار جدید درخواست شرکت را اجابت کند. در این مرحله طی دو ماه خرید و فروش حق تقدم در تابلوی بورس صورت خواهد پذیرفت. طی این مدت هم نماد شرکت و هم نماد حق تقدم قابلیت معامله دارد. طبق قانون هیئت مدیره اختیار تمدید استفاده از حق تقدم را نیز خواهد داشت.

گاهی اوقات برخی از گواهینامه های ارسالی به سهامداران نمی رسد و لذا آنها نمی توانند از این حق قانونی خود استفاده نمایند لذا براساس قانون شرکت به نمایندگی از همه سهامدارانی که موفق به واریز وجه نشدند اقدام به عرضه این حق تقدم استفاده نشده می نماید.

هرچند پس از پایان مهلت دو ماهه نماد حق تقدم شرکت بسته شده بود،مجددا برای عرضه حق تقدم استفاده نشده نماد باز می شود.پس از طی این مرحله شرکت اقدام به استعلام از بانک نموده و به همراه مصوبه مجمع فوق العاده و مصوبه هیئت مدیره براساس ماده 163 قانون تجارت برای ثبت افزایش سرمایه به اداره ثبت شرکتها مراجعه می نماید و اقدام به ارائه آگهی ثبت افزایش سرمایه و چاپ در روزنامه رسمی کشور خواهد نمود.

اما در صورتیکه افزایش سرمایه به روش استفاده از اندوخته ها باشد تنها مرحله آخر صورت می گیرد، یعنی شرکت اقدام به دریافت استعلامی از بانک نموده به همراه مصوبه مجمع فوق العاده و مصوبه هیئت مدیره به ثبت افزایش سرمایه مبادرت خواهد نمود.

 مراحل افزایش سرمایه در شرکتهای بورسی

منبع: ایران تحلیل

سید روح الله حسینی مقدم